Ann Wigmore heeft haar dieet vernoemd naar Hippocrates de grondlegger van de geneeskunde uit de Griekse oudheid, die gezegd heeft “laat uw voedsel uw medicijn zijn en laat uw medicijn uw voedsel zijn”.
Haar dieet is geheel vegetarisch, vers en rauw en is gebaseerd op gekiemde en of melkzuur gefermenteerde granen, zaden en noten, op vers geperste groene sappen en met name op het sap van tarwegras. Dit dieet vereist een volledige persoonlijke inzet voor een complete omschakeling in voedsel inname en voedselbereiding. Om die omschakeling te begeleiden is het mogelijk een cursus van drie weken te volgen, bijvoorbeeld bij het Hippocrates Institute in Florida U.S.A.
Toen Ann Wigmore 56 jaar was voelde zij zich oud en moe. Zij had ernstige gezondheidsproblemen, colitis (ontstoken dikke darm), weinig energie en grijs haar. Sommige schrijvers zeggen dat ze tevens darmkanker had. Hoe dit ook zij, nadat zij twintig jaar lang tarwegrassap had gedronken, naast een dieet dat gebaseerd was op gekiemde granen, zaden en noten, was zij totaal verjongd en verkeerde zij in een optimale gezondheid. Zij was vol energie, had geen problemen meer met haar gewicht, haar haar had zijn oorspronkelijke bruine kleur weer terug gekregen en zij had maar 4 tot 5 uur slaap per nacht nodig. In die jaren had zij het Hippocratisch Health Instituut in Boston opgericht om haar dieet en gezondheid programma praktisch uit te dragen. Zij gaf over heel de wereld lezingen en voordrachten over het dieet dat zij ontwikkeld had. Helaas is Ann Wigmore toen ze al in de tachtig was en nog steeds even gezond en actief, overleden aan een rookvergiftiging als gevolg van een brand in het Instituut in Boston.
Zij heeft veel gepubliceerd over onderdelen van haar methode, met name over het kweken en het maken van sap van tarwegras, het kiemen van granen, zaden en noten en het melkzuur fermenteren van haar voedsel. In één boek geeft zij een totaal overzicht van haar dieet en gezondheids programma. Dit is getiteld “ The Hippocrates Diet and Health Program”. Het boek is dus niet alleen een dieet boek, maar ook een gezondheidsprogramma.
Net zoals veel natuurgeneeskundigen gaat Ann Wigmore er vanuit dat ziekte zijn kans krijgt, doordat het lichaam vervuild is met opgeslagen afval- en gif- stoffen. Deze stoffen worden niet alleen geproduceerd door onze eigen stofwisseling, maar zitten ook in ons voedsel. Normaliter worden ze afgevoerd, maar als ze door een al dan niet tijdelijk overbelasting of falen van de afvoerorganen in het lichaam blijven rondzwerven, dan worden ze ergens in het lichaam opgeslagen en dragen dan bij aan de vervuiling van het lichaam. Elke genezing begint dus met het schoonmaken van het lichaam. Een schoongemaakt lichaam geneest zichzelf vervolgens op natuurlijke wijze. Hippocrates zegt volgens Ann in dit verband: “Alleen de natuur geneest, de dokter is slechts de assistent van de natuur”.
Voor het schoonmaken van het lichaam heeft zij het onderstaande dieet ontwikkeld, dat drie weken gevolgd moet worden en dat er per dag als volgt uitziet:
- Twee tot vijf stuks fruit, bij voorkeur van het seizoen. Beperk bananen en gedroogd fruit tot tweemaal per week. Week gedroogd fruit altijd in water om het zijn oorspronkelijke vitaliteit weer terug te geven;
- Twee grote salades met gekiemde zaden, eigengemaakte kaas van zaden, groenten en dressings gebaseerd op advocados;
- Zes of meer kopjes gekiemd zaad in de salades, in soep of uitgeperst als sap.
- Twee of meer glazen groene drank gemaakt van de helft gesapte kiemgroente en groene groenten en voor de andere helft van groenten, zoals selderij, komkommer, wortels, bieten etc;
- Een tot twee kwart liter glazen Rejuvelac, een melkzuur drankje;
- Dertig tot negentig cc vers geperst tarwegras sap;
- Twee afgestreken eetlepels van diverse soorten gedroogd en verpulverd zeewier. In verband met het hoge jodium gehalte van zeewier adviseert Ann om de huisarts te vragen of dat verstandig is.
Alle ingrediënten moeten biologische gekweekt zijn. De zeewier moet gecontroleerd zijn op vervuiling.
- Rust veel, drink alle voorgeschreven dranken en doe wat lichte oefeningen, bij voorkeur stevig wandelen en rekoefeningen.
Als gevolg van dit dieet en de lichaamsoefeningen, maakt het lichaam veel opgeslagen afval- en gif- stoffen los en voert ze over de nieren, de lever, de darmen en zelfs over de huid af. Als de giftige massa in de dikke darm aangekomen is, absorbeert de dikke darm weer een gedeelte van de afval- en gif- stoffen. Deze worden zodoende weer in het bloed opgenomen. Het gevolg is dat men zich uiterst beroerd kan voelen en dat een gedeelte van de afval- en gif- stoffen het lichaam niet verlaten. Het is daarom strikt noodzakelijk dat de dikke darm gedurende deze drie weken dagelijks gespoeld wordt, zodat de giftige massa uit de dikke darm elke dag afgevoerd wordt in het toilet. Op de cursus in het Hippocratische Instituut in Florida wordt hier strikt op toegezien. Uit dit voorbeeld zal duidelijk geworden zijn dat voor het toepassen van het bovenstaande dieet een groot aantal vaardigheden ontwikkeld moeten worden, zoals bijvoorbeeld:
- Het op juiste wijze weken van gedroogd fruit;
- Het kiemen van granen, zaden en noten;
- Het kweken van tarwegras;
- Het sap maken van tarwegras en kiemen;
- Het maken van kaas en yoghurt van zaden;
- Het maken van groene dranken;
- Het maken van het melkzure drankje Rejuvelac;
- Het doen van darmspoelingen;
Het vinden van alle benodigde ingredienten en apparatuur in de winkels.
Dit soort vaardigheden leert men op de cursus op het Hippocratische Instituut.
Nadat het lichaam op deze wijze gedurende drie weken schoongemaakt is, zou volgens Ann Wigmore ongeveer 60 procent van de aanwezige afval- en gif- stoffen moeten zijn verwijderd. Voor de overige 40 procent, dat onderdeel van de lichaamsweefsels is geworden, heeft men de volgende 20 jaar nodig, maar kan men een onderhouds en opbouw dieet volgen, dat er per dag als volgt uit ziet:
- Twee tot vijf stuks vers of gedroogd fruit;
- Twee grote salades. Varieer de saladegroenten en kiemen;
- Zes koppen vers gekiemde alfalfa, zonnebloempitten, boekweitzaden, mung bonen, linzen of andere kiemen, verwerkt in de sla of als sap;
- Honderd tot 250 gram zadenkaas, zadensaus of zaden yoghurt gemaakt van gekiemde of geweekte zaden of noten. Dit levert onder andere de noodzakelijke eiwitten;
- Tenminste een kop gekiemd graan als brood, als ontbijtgraan of in de salades;
- Een tot twee glazen groene drank en een tot twee glazen Rejuvelac. De groene drank kan ook als soep gegeten worden. Wortelsap of het sap van groenten kan af en toe gebruikt worden in plaats van groene drank;
- Strooi verpulverd zeewier over het voedsel. Behalve als de huisarts anders adviseert in verband met het hoge jodium gehalte van zeewier;
- Drink dertig tot negentig cc. vers tarwegrassap;
- Eet drie tot vier maal per week avocado, gekiemde of geweekte noten, geweekt gedroogd fruit en honing voor extra calorieën;
Voor het schoonmaken van de dikke darm tijdens het onderhoud en opbouw dieet, raad Ann Wigmore één of twee darmspoelingen per week aan en zeer beslist niet meer. Verder adviseert zij klismas met tarwegrassap. Hiervoor geeft zij in haar boek uitgebreide en strikte instructies.
Mijn ervaring is dat het belangrijk is om darmspoelingen niet mechanisch met een bepaalde frequentie per week te doen. Zolang u van een darmspoeling opknapt, is de frequentie goed. U zult zich dan echt “ontlast” voelen. Voelt u zich na een darmspoeling niet beter, of juist slechter, dan is het raadzaam om de frequentie per week te halveren of helemaal te stoppen totdat u zich weer moe of down voelt. Krijgt men pijn in de rug na een darmspoeling, dan heeft u te veel gespoeld. Dit is een signaal om een aantal weken niet meer te spoelen.
Voor Nederlanders klinkt dit allemaal nogal exotisch. In de vorige generatie in Frankrijk behoorde het spoelen van de dikke darm nog tot de huismiddeltjes. Elke Franse apotheek verkoopt nog steeds een “bock de lavement”, een spoelkan. Dit is een plastic kan met een rubbere slang eraan, speciaal ontworpen voor het spoelen van de dikke darm.
Ann Wigmore noemt de lever het centrale orgaan voor het schoonmaken van het lichaam. Hierdoor bepaalt de lever de gezondheid van de andere organen en het bloed. Voor het schoonmaken van specifiek de lever, adviseert Ann Wigmore de volgende sappen:
- Tarwegrassap
- Groene dranken
- Citroensap
- Wortelsap
- Bietensap
- Appelsap
Deze sappen moeten, onmiddellijk nadat zij gemaakt zijn, in matige hoeveelheden gedronken worden. Vooral met tarwegrassap en bietensap moet voorzichtig omgegaan worden. Als het lichaam heftig reageert, dan moet de dosis teruggebracht worden. Reageert het lichaam niet, dan kan de dosis opgevoerd worden. Voor het schoonmaken van de nieren komen hier nog watermeloensap en zeewier voor de benodigde mineralen bij.
Tenslotte adviseert Ann Wigmore om dagelijks lichaamsbeweging te nemen. Liefst tweemaal per dag, telkens een half uur, flink wandelen. Vijtien minuten rekoefeningen en tien minuten diep ademhalen volgens de aanwijzigingen in haar boek. Zij noemt dit minstens zo belangrijk als gezond eten!
Het onderhoud- en opbouw dieet zoals bovenstaand beschreven, is een vrijwel veganistisch dieet, geen vlees, geen vis, geen melkprodukten en geen eieren, af en toe wat honing. De terechte kritiek op veganistische dieëten is dat ze vaak door een tekort aan bepaalde voedingsstoffen tot gebreksziekten of zelfs tot psychoses leiden. Het gaat er bij het dieet van Ann Wigmore echter niet om wat niet gegeten wordt, maar vooral om wat wel gegeten wordt.
Om deze kritiek te pareren heeft Ann haar dieet vergeleken met de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheden voedingsstoffen (ADH), zoals die in de V.S. in 1980 golden.
Samenvattend stelt zij dat het Hippocrates dieet 6 maal de ADH voor vitamine C, 2 maal de ADH voor vitamine B complex, 10 maal de ADH voor vitamine A (in de vorm van bétacaroteen), 7 maal de ADH voor ijzer, 5 maal de ADH voor fosfor en 2 maal de ADH voor calcium bevat.
Magnesium wordt door Ann Wigmore niet genoemd, maar gezien de grote hoeveelheden chlorophyl, die in tarwegrassap en in de groene dranken en in kiemen zit, moet dat meer dan voldoende zijn. In chlorophyl zit als centraal element magnesium. Het zeewier zorgt voor de benodigde spoormineralen. Verder zitten er in dit dieet twee maal zoveel (rauwe plantaardige) eiwitten als in het gemiddelde Amerikaanse dieet met minder dan de helft vet. Vanuit een hedendaags perspectief kunnen we hier aan toevoegen, dat de essentiele vetzuren in overmaat aangeleverd worden in de beste vorm die er is, in gekiemd zonnebloemzaad, sesamzaad, graan en in noten.
Weston Price had al geconstateerd, dat de dieëten van gezonde samenlevingen gekenmerkt werden door de grote hoeveelheden voedingsstoffen die ze bevatten in verhouding tot het aantal calorieën. We zien dat dit ook geldt voor het Hippocrates dieet.
Het Hippocrates dieet voldoet in verregaande mate aan de voorlopige kenmerken van gezonde voeding zoals we die in het vorige hoofdstuk gevonden hebben; vers, rauw, geheel, biologisch, niet of nauwelijks verhit (ongekookt) en thuis bewerkt of houdbaar gemaakt. Daarnaast is het gekiemd en/of melkzuur gefermenteerd.
Er worden vier bewerkingen toegepast; kiemen, sappen, melkzure fermentatie en drogen door middel van warme lucht van minder dan 40 graden Celcius.
De eerste drie bewerkingen verhogen de voedingswaarde en de verteerbaarheid van het voedsel. Door het kiemproces, worden de granen, noten en zaden niet alleen beter eetbaar en verteerbaar gemaakt, maar de voedingswaarde neemt ook aanzienlijk toe. Vitamine C ontstaat in het kiemproces en de B vitamines bijvoorbeeld nemen toe, vooral B2, B5 en B6. Bètacaroteen neemt enorm toe, soms tot het tienvoudige.Het kiemen neutraliseert het fytisch zuur, dat de opname van een aantal belangrijke mineralen verhindert en het desactiveert de enzymremmers, die in alle zaden, noten en granen aanwezig zijn. Deze enzymenremmers remmen ook de enzymen van onze spijsvertering en daarmee de vertering van het voedsel en de opname. Tenslotte worden er ook vele enzymen geproduceerd die de spijsvertering helpen.
In het melkzure fermentatieproces wordt voedsel als het ware voorverteerd. De melkzuurbacteriën produceren veel enzymen, die helpen bij de spijsvertering zowel als stoffen met een antibiotisch en antikanker karakter. Zij verhogen de vitamine niveaus en produceren melkzuur, dat het voedsel tegen bederf beschermt en zorgt voor een gezonde darmflora.
De twee bovenstaande processen zijn ingewikkelde biochemische processen. Het maken van sap daarentegen is een eenvoudig fysiek proces. Het groentesap en het fruitsap worden gescheiden van de vaste bestanddelen. In het sap worden de enzymen uit de groenten en het fruit geconcentreerd. Na persing oxideert het sap snel en verliest ook anderszins zijn vitaliteit. Belangrijk is dan ook om het snel na het sappen te drinken. Sap mag niet in aanraken komen met ijzer, aangezien dit tot oxidatie van het sap leidt door verlies van electronen. Roestvrij staal is wel toegestaan. Naast fruit, wortels en met name bieten, sapt Ann Wigmore ook bladgroenten, zoals bijvoorbeeld tarwegras en snijbiet.
Ann Wigmore stelt dat de enzymen in het voedsel de sleutel zijn voor het Hippocrates dieet.
Haar theorie is dat voedselenzymen helpen bij de voorvertering van voedsel in een bepaald gedeelte van de maag. Hierdoor hoeft het lichaam minder energie te steken in de spijsvertering en kan het meer energie besteden aan de honderden enzym systemen die deel uit maken van de stofwisseling.
Hoe dit ook zij, een ding is zeker, alle dieren en ook de mens, voordat hij het vuur ontdekte, eten van oorsprong hun voedsel zoals de natuur die aanbiedt zonder enige verandering. Dat wil zeggen vers, rauw, geheel, onbewerkt en biologisch. We kunnen er dus van uitgaan dat de evolutie onze spijsvertering optimaal ingericht heeft voor de vertering van vers, rauw, onbewerkt en biologisch voedsel.
Dit moet echter niet opgevat worden als een pleidooi om nu meteen maar over te schakelen op vers, rauw en onbewerkt voedsel. Onze moderne gedegenereerde spijsverteringen moeten hier voorzichtig weer aan gewend worden.
Ann Wigmore geeft dan ook in haar boek aanwijzingen voor een overgangsdieet met behulp waarvan men geleidelijk aan kan overgaan naar het Hippocrates dieet.
Als slot de vraag of het Hippocrates dieet en gezondheidsprogramma helpt bij kanker. Als niet arts moest Ann Wigmore uiterst voorzichtig zijn bij het openbaar maken van haar resultaten. Een verkeerd woord of een medische handeling en zij stond voor de rechter wegens onbevoegd uitoefenen van de geneeskunst.
Haar kanker “patiënten” waren echter vrij om te spreken. Zo beschikte zij over vele getuigenissen van genezen kankerpatiënten. Een “patiënt”, een vrouw met terminale borstkanker, heeft zelfs een boek over haar genezing door het Hippocrates dieet geschreven (1). Ook op de website van het Hippocrates Institute in Florida zijn getuigenissen te vinden (2).
Zelf heb ik van betrekkelijk dichtbij het geval van een vrouw meegemaakt met een zeer aggressieve niet opereerbare hersentumor met een kans van 95% op overlijden binnen een jaar. De hersentumor was zo aggressief, dat een bekend orthomoleculair oncoloog er geen gat in zag en deze vrouw niet in behandeling wilde nemen.
Zij heeft zich regulier laten behandelen; chemotherapie en bestralen. Daarnaast had zij een overbuurman die in verband met de kanker van zijn dochter de cursus van het Hippocrates Instituut in Florida gevolgd had. Hij overtuigde haar om tarwegrassap te gaan gebruiken en hij had uit Amerika een apparaat meegegracht dat pulserende elektromagnetische velden produceerde. In de familiekring stond dit bekend als de Wave. Hierop moest zij dagelijks een bepaalde tijd zitten om deze velden door haar lichaam te laten pulseren.
Haar man produceerde elke dag een waterglas tarwegrassap voor haar en dronk uit solidariteit de restjes op, die zij niet naar binnen kon krijgen. Mijn ervaring is dat tarwegrassap in het begin uitgesproken vies smaakt. Hoe schoner het lichaam echter is, hoe zoeter tarwegrassap begint te smaken. Als u, zoals ik, een mond vol amalgaanvullingen heeft, dan moet tarwegrassap zo snel mogelijk doorgeslikt worden. Het tarwegrassap heeft het vermogen om metalen te binden. Als het sap minuten lang in de mond gehouden wordt, zo als soms aangeraden wordt, dan bindt het het kwik en de andere metalen van de vullingen, die vervolgens het maag darm kanaal in gaan. Dit kan tot een flinke kwikvergiftiging leiden. Ik spreek uit ervaring.
De vrouw werd na 5 jaar door haar reguliere oncoloog genezen verklaard en vervolgens nam zij haar normale leven en eetgewoonten weer op. Met haar man gebeurde echter iets merkwaardigs, zijn grijze haar kreeg uitgaande van de oren zijn oorspronkelijke kleur weer terug. Ook stond hij onder toezicht van een cardioloog omdat hij dichtgeslibte kransslagaderen had. Het dringende advies van de cardioloog was om een bypass operatie te laten doen. Hij had dit echter principieel geweigerd. Na twee jaar de restjes tarwegrassap van zijn vrouw opgedronken te hebben, moest hij weer eens op controle bij de cardioloog. Toen bleek dat de dichtgeslibde kransslagaderen “spontaan” weer opengegaan waren en schoon waren geworden.
Een paar jaar na haar genezing kreeg de vrouw een “griep”, die maar niet over ging. Uiteindelijk kreeg zij antibiotica van haar arts en ging de griep wel over.
Al gauw voelde zij echter dat het weer mis was en ging naar haar reguliere oncoloog, die het begin van weer dezelfde soort hersenkanker constateerde.
De vrouw ging weer tarwegrassap drinken en ging weer op de Wave en ten tweede maal verdween de kanker (3).
De voedingsfilosofie van Ann Wigmore heeft zich inmiddels over de wereld verspreid. In de VS, maar ook in Mexico en in Australie kan men tegenwoordig Hippocratische Instituten vinden.
Uit de getuigenissen op de websites blijkt dat allerlei soorten ziektes, vooral chronische degeneratieve, maar ook psychische ziektes door dit dieet genezen kunnen worden. Aan de andere kant dient men zich goed te realiseren dat mislukkingen, net zoals in de reguliere geneeskunde, niet in het zoeklicht gezet worden.
De meeste hedendaagse instituten zijn minder idealistisch geworden en meer op winst maken gericht dan Ann Wigmore was. De alternatieve begeleiding van een kanker patiënt is voor de begeleider een traumatische zaak en is wettelijk gezien zeer riskant. Voordat men het weet staat men, ook als arts, voor de rechter op beschuldiging van kwakzalverij. De begeleiding van kankerpatiënten gebeurt nog wel, maar is naar de achtergrond verdwenen.
Overgewicht bijvoorbeeld wordt medisch (nog) niet gezien als een ziekte. De begeleiding van afvallen is daardoor wettelijk gezien niet riskant. Tegenwoordig wordt de begeleiding van afvallen daarom naar de voorgrond geschoven. De opbrengst voor het instituut blijft hetzelfde en de risico’s zijn veel minder.
Samenvattend kunnen we zeggen dat de ervaring is dat het Hippocrates dieet genezend werkt, maar er moet op tijd mee begonnen worden. Het vereist een volledige inzet en het vormt een totale breuk met de gebruikelijke manier van eten. Echt zware zieken hebben misschien geen andere keus.
Het Dr. Schnitzer dieet, dat in het volgende hoofdstuk behandeld wordt, werkt ook genezend en staat dichter bij de gebruikelijke manier van eten, maar het is nog steeds vers, rauw, compleet, onbewerkt en biologisch.